MENHOL.
Murat ATAK
Menhol, baÅŸkaları için bir ÅŸey ifade etmez belki. Ama Telekom iÅŸçisi iseniz, orayı bir mesai yeri, çalışma mekanı olarak görürsünüz. Orada hizmet ürettiÄŸinizi bilirsiniz. O iÅŸ yerinde masa, koltuk ve oturma kanepeleri yoktur. Orada misafir kabul edemezsiniz. Orası yerin iki üç metre altındadır. Orada sadece su ve fareler vardır. Göreve duyulan özveri midir? Nedir? Hiçbir Telekom iÅŸçisi gocunarak oraya inmez. Gerek yeni kablo sürümü gerekse arıza zamanlarındaki görüntü anı görülmeye deÄŸer. Dışarıdaki insanların o coÅŸku ve heyecanı anlamaları mümkün deÄŸil. Telekom iÅŸçisinin kafasında biran önce arızayı bulup onun tamirini yapmak vardır . Bazen arıza için bazen ilave ek yapmak için bazense yeni kablo sürümü için inerler oraya. Orada fare pislikleri de olsa, orada pis mi temiz mi ne olduÄŸu belli olmayan su da olsa onun hiç umurun da deÄŸil. O artık iÅŸine odaklanmıştır, dantel gibi ince kabloların iÅŸlenmesine devam eder . Genellikle menholler yolla kaldırım arasında olduÄŸu için, tepelerinden yüzlerce insan gelir geçer. Kimileri gençtir, gelecek hayalleri için de yeni dünyalarının temellerini kurmak, kimileri kurdukları hayatın zor ÅŸartlarından nasıl kurtulacaklarını, anlatarak geçerler menhollerin üzerinden. Telekom iÅŸçisinin de hayalleri vardır ama orada biter her ÅŸey. Artık orada tek hayali vardır. En kısa zamanda kabloları hizmete sunmak. Ek yapmak kablo sürmek. Aslında bir sanattır ama bunun mektebi yoktur. Ahi ocağından gelen bir gelenek midir? Nedir? TeÅŸkilatta usta çırak usulüyle bu iÅŸler yıllarca devam etmiÅŸtir. Son zamanlarda teknik eÄŸitim biraz daha çoÄŸalınca sanırım okullarda da bu konular müfredat içine alınmıştır. Usta iÅŸçilerin kıvrak el hareketlerine bakarak, keski pense tutuÅŸlarını, bazen iki eli de meÅŸgulken diÅŸleriyle iÅŸin içine girmelerini dikkatle izlerler yeni iÅŸçiler. Ustaların iÅŸ yaparken söylediÄŸi neÅŸeli türküler, onlara gelecek garantisi verir. Ä°ÅŸin kutsallığını anlayınca, zorluÄŸu hiç gözüne gözükmez. Kısa zamanda ustanın yaptığı iÅŸlerin daha iyisini yapma gayreti içine giren yeni iÅŸçiler, durmadan hedefe yol alırlar. Bu hizmetlerin, ne kışı ne yazı, ne yaÄŸmuru, ne karı ne tipisi yoktur. GerektiÄŸi heran Telekom iÅŸçisi menhollerin içindedir.
Telekom iÅŸçisi sadece menhollerde çalışmaz. Arıza iÅŸçileri vardır ki bunların ÅŸehir içinde çalıştıkları gibi bir kısmı da ÅŸehir dışında çalışırlar. Åžehir içinde arıza hizmeti yapanlar, santralle abone arasındaki mesafe içerisindeki hat boyu kablo takibi yaparlar. Merkezden yapılan arıza tespitini bulup onarırlar. Ä°ÅŸin aslı esas ÅŸehirlerarası havai hatların bakım ve onarımıdır.Tren yolculuklarında veya otobüs yolculuÄŸun da yol boyu telefon direkleri sizi takip eder . DaÄŸ yamaçlarında, sarp yerlerde direkleri bazen göremezsiniz. Düz yerlere çıktığınızda direkler gözünüzün önünden teker teker geçer. Ä°ÅŸte onların bakım ve arıza onarımını fedakâr, cefakâr (Rahmetli Servet Bilgi PaÅŸanın deyimiyle) PTT (Telekom) iÅŸçisi yapar. Kış aylarında, doÄŸu ve güney doÄŸuda hat bakım çalışmaları, ölümcül bir macera olmasına raÄŸmen, hiçbir PTT iÅŸçisi bu hizmetten kaçma eÄŸilimi göstermemiÅŸtir. Bilakis, yaptığı hizmetleri bir daha yapmak istercesine çevresine gururla anlatmıştır. Bu uÄŸurda ÅŸehit olan iÅŸçilerimizde olmuÅŸtur. Bir kere PTT iÅŸçileri yaptıkları iÅŸin kutsallığına inanmışlardır. Zaten hizmet aÅŸkının verdiÄŸi, kutsallık olmasa yıllardır kış demeden yaz demeden düz ovada sarp daÄŸların eteklerinde her türlü tabiat ÅŸartlarına meydan okumuÅŸlardır.
Bütün bu hizmetler yapılırken, toplu sözleÅŸme masasında oturan iÅŸveren temsilcisi onları görmez o sadece hizmetin en kısa zamanda yapılıp yapılmadığına bakar. Kendisi sıcak odasında karın yaÄŸdığını zevkle seyrederken bilir ki kendi odasına ne çığ düÅŸer nede yanında fareler dolaşır. Sivas Erzincan arasındaki bakım ekibinin hangi ÅŸartlarda hizmet ürettiÄŸini, link iççisinin kurtlarla nasıl boÄŸuÅŸtuÄŸunu birilerinin iÅŸveren temsilcisine anlatması gerekir. Ä°ÅŸte o da o iÅŸçilerin baÄŸlı olduÄŸu Türkiye Haber Ä°ÅŸ Sendikası ve onun yöneticileridir. Telekom grevinde görülmüÅŸtür ki yasal haklar hem iÅŸveren ve de hem iÅŸçi sendikaları tarafından kullanılmış, onurlu duruÅŸ sergileyen Türkiye Haber Ä°ÅŸ Sendikası bu zor sınavı baÅŸarıyla vermiÅŸtir. (Bu konuda Genel BaÅŸkan Ali Akcan‘ın kitabı okunmaya deÄŸer). Ä°ÅŸte demokrasinin olmasa olmazı olarak sendikalar, üyelerinin dinine, diline, ırk ve düÅŸünce yapılarına bakmadan sadece ve sadece, onların çalışma koÅŸulları ile sosyal yaÅŸamlarını iyileÅŸtirme amacının dışın da bir düÅŸünceleri yoktur. Çok uluslu ÅŸirketlerin, emek arz ve talepleri doÄŸrultusunda kendilerine uygun mekan aramaları, üretim ve tüketim dengelerini tamamen bozmuÅŸtur. Ürün maliyetini etkileyen önemli faktör olan emeÄŸi daha etkin ve istedikleri gibi kullanma arzuları, emeÄŸin bireysel olarak muhatap alma istekleridir. Böylece karşıların da korumasız, tek başına bir iÅŸçiyi iÅŸten atma tehdidiyle onun çalışma ve sosyal yaÅŸam koÅŸullarında kendi deÄŸer yargıları geçerli olacaktır. Çok uluslu ÅŸirketler dediÄŸimiz (Emperyalist güçler) bu sömürücülerin en büyük arzuları karşıların da artık emek savunucularını görmek istememeleridir. Bunun için her çareye baÅŸvurup, taÅŸeron sistemiyle iÅŸ yaptırma yöntemlerini bile devreye sokmak istemektedirler. GeliÅŸmiÅŸ ülkeler demokrasi çığlıkları atarak dünyaya ders vermeye kalkmalarına raÄŸmen, bir taraftanda onun kurallarını ihlal ettiklerinin farkında oluyorlar mı acaba?
Dünya çalışma hayatıyla ilgili olarak, geliÅŸmelere bakılırsa pek iç açıcı bir durumun olmadığı kanısı hasıl olmaktadır. EmeÄŸi deÄŸersizleÅŸtirmek, emeÄŸin bir insan gücü olduÄŸunu unutmak, bir taraftanda insan hakları evrensel beyannamesinde fert hakkını savunmak, çalışma hayatında çeliÅŸki yaratmaktadır. Dünya sermaye gücünün, bir noktada insan hakları beyannamesinde insana verilen sendikalı olma hakkını elinden alma gayreti içine girdiÄŸini görüyoruz. Bu durum ÅŸimdilik çalışma sistemin de bir yenilik gibi görünse de gelecekte, sendikasız çalışma hayatı olan orta çaÄŸ kölelik düzenine yeniden dönüÅŸ olduÄŸu kesin.
Umarız, ulusal ve uluslararası ÅŸirketlerimiz bizleri orta çaÄŸ karanlıklarına tekrar götürecek iÅŸçi haklarını kısıtlayacak ve sendikasızlaÅŸtıracak yollara yönelmezler.
|
MENHOL