2013 gelir ve yaşam koşulları araştırmasına göre, Türkiye’deki nüfusun yüzde 15’i yoksulluk riski altında Nüfusun yüzde 65’inin de konut dışında taksit ve borç ödemesi var. Zengin ile fakir arasındaki fark 14 kat.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) her yıl açıkladığı Türkiye gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, nüfusun en zengin yüzde 20’lik kısmı ile en yoksul yüzde 20’lik kısmı arasındaki fark 7.7 kat oldu. Böylece 2013’te; en yüksek gelire sahip son gruptakilerin toplam gelirden aldığı pay yüzde 46.6 iken, en düşük gelire sahip ilk gruptakilerin toplam gelirden aldığı pay yüzde 6.1 olarak gerçekleşti.

ORTA SINIFIN PAYI DÜŞTÜ

TÜİK verilerini incelediğimizde, 2012 yılında en zenginle en fakir kesim arasındaki fark 8 kata ulaşmıştı. Kırsal kesimdeki fark 2012’de 7.2 kat iken 2013’te 6.5’e düştü. Fakat kentlerde 7.2 katlık fark aynı kaldı.

Yüzde 46.6 olan en zengin gelir grubunun payı 2012’ye göre aynı kaldı. En fakir gelir grubunun payı yüzde 5.9’dan yüzde 6.1’e yükseldi. Toplam 5 ayrı gelir grubundan oluşan sıralamada orta kesimde yer alanların (üçünü ve dördüncü) payları azaldı.

Gelir eşitsizliğini gösteren gini kat sayısı ise 0.4 olarak kaydedildi. Bilindiği gibi gini katsayısı adı verilen rakamın 1’e yakın olması eşitsizliğin arttığı, 0’a yakın olması da eşitsizliğin azaldığı anlamına geliyor.

22 MİLYON YOKSUL

TÜİK verilerine göre hanehalklarının durumunu yüzde 10’luk dilimler halinde hesaplayan manşet.at yazarı Tarık Yılmaz’a göre ise, en zengin yüzde 10’luk gelir grubu ile en fakir yüzde 10’luk gelir grubu arasındaki fark yüzde 13.7 olarak gerçekleşti.

Hanehalklarının yıllık ortalama kullanılabilir geliri 29 bin 479 TL olarak kayıtlara geçti. Ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir geliri de 13 bin 250 TL olarak hesaplandı.

Toplam gelirler içerisinde; maaş-ücret gelirleri yüzde 48.3, sosyal transferler yüzde 19.7 ve müteşebbis gelirleri yüzde 19.6 pay aldı. Sosyal transferlerin de yüzde 92’sini emekli ve dul-yetim aylıkları oluşturdu.

Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir medyan gelirin yüzde 50’si  yani 5 bin TL dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre nüfusun yüzde 15’i yoksulluk riski altında bulunuyor. Fakat rakamı 7 bin 16 TL olarak aldığımızda Türkiye’de 22 milyona yakın yurttaşın yoksul olduğu görülüyor. Sürekli yoksulluk riski altında bulunanların oranı da yüzde 13 olarak gerçeklemiş.

48 MİLYON BORÇLU

TÜİK’in araştırmasına göre nüfusun yüzde 39.7’si konutunda; sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi vb. sorunlar olduğunu belirtmiş. Hanesinin taksit ödemeleri ve borçları (konut alımı ve konut masrafları dışında) olduğunu beyan edenlerin oranı da yüzde 65.4 yani 48 milyon yurttaş konut kredisi dışında borç yükü altında. Borçluluk oranı 2012’de ise yüzde 61.2 olarak kaydedilmiş.

Öte yandan ciddi finansal sıkıntıyla karşı karşıya olan nüfusun oranı olarak tanımlanan ve belirlenmiş 9 maddeden en az 4 tanesini karşılayamama ya da mahrum olma durumunu tanımlayan “maddi yoksunluk” oranı 2012 yılında yüzde 59.2 iken 2013 yılında yüzde 49.7 olarak hesaplandı.