ErdoÄŸan GÜMÜÅž

Ankara’yı tanıyanlar bilir. Kızılay’dan Ulus meydanı istikametinde giderken Gençlik Parkı’nın ana giriÅŸ kapısı kavÅŸağını geçer geçmez saÄŸda bulvar üzerinde tarihî taÅŸ bina dikkat çeker. Bir zamanlar Emlak ve Eytam Bankası olarak hizmette olan bina, Ankara’daki Cumhuriyet Dönemi ilk kamu binalarından birisi.  Mimarı Avusturyalı Clemens Holzmeister.

Bu bina, 2013 yılında yeniden restore edilerek, PTT Pul Müzesi olarak ziyaretçilere kapılarını açtı. Biz de bu kapıdan içeri girdik ve sizler için dolaÅŸtık.

Müze binası üç katlı ve sergiler toplam 6500 m2 alanda yer almakta. Müzede Türk pulları koleksiyonunun orijinalleri sergilenmekte. Ä°lk dikkatimizi çeken ÅŸey; daha kapıdan girer girmez “Modern Ä°ç Mekân Tasarımı ve Tarihe Tanıklık Eden Koleksiyonlar” sloganı ile ziyaretçilerini karşılaması.

GiriÅŸ katında, posta haberleÅŸme tarihini kronolojik olarakanlatan bir düzenlemeyle karşılaşıyorsunuz.Burası; dokunmatik ekranlardan, kısa filmlere; 3D sinema salonundan, geçmiÅŸten günümüze posta nazırları odalarına, Ä°stiklal Harbi’nde PTT canlandırmasına kadar, ziyaretçileri, nostaljik  aynı zamanda unutulmayacak bir keÅŸfe çıkarıyor. Bir pulun hikayesi, filateli sözlüÄŸü, pullarla yüzyıl alanları, sunduÄŸu kapsamlı dijital arÅŸiv sayesinde, istenilen anda istenilen döneme, pula ve pulun bilgisine ulaÅŸmayı mümkün kılıyor.

Günümüzde PTT, “Posta Dağıtıcıları Kostümleri” ve Osmanlı Dönemi’ne ait canlandırılan posta arabası da giriÅŸ katında sergilenmekte. O dönemin hayalinizde canlandırabileceÄŸiniz dikkat çekici detaylardan birisi de postacılara ait el yapımı dağıtıcı çantaları. Bu çantaların büyüklüÄŸüne ÅŸaşırmamak mümkün deÄŸil. O zamanın postacılarının ne denli ağır yük altında görev yaptıklarını düÅŸünüp; nice kara haberin,  sevinç dolu haberin dolup dolup taÅŸtığı, alıcısına bu çantalar içinde ulaÅŸtığını hayal edip duygulanmamak elde deÄŸil. Bir diÄŸer ayrıntı, sergilenen eÅŸyalar içinde silahın olması… Bir zamanlar saldırıya uÄŸrama riskleri de dahil çok zor ÅŸartlarda dağıtıma çıkıldığının, en ücra köylere kadar ulaşılabilme çabalarının göstergesi adeta.

 Ä°stiklal Harbi’nde PTT

PTT’nin KurtuluÅŸ Savaşı dönemindeki hizmetlerini anlatan köÅŸe son derece anlamlı. Anadolu’da Mustafa Kemal PaÅŸa ile baÅŸlayan Ä°stiklal Mücadelesi’ nin tüm yurt sathında telgraf hatları sayesinde teÅŸkilatlanmasını ve o dönemin kahramanlarından Telgrafçı Manastırlı Hamdi’yi bir kez daha hatırlıyor ve duygulanıyorsunuz bu köÅŸede.

Filatelistler için birinci katta sergilenen “Türk Pulları Koleksiyonu”,  sadece filatelistleri deÄŸil pul meraklılarını da filateliye özendirecek ÅŸekilde, özenle hazırlanmış. Bu katı gezecek olan ziyaretçiler 1863 yılında basılmış ilk puldan, günümüze kadar uzanan tüm Türk pul koleksiyonunu tek bir sergide görebiliyor.

Tematik konsept çerçevesinde tasarlanan ikinci kat; Atatürk, doÄŸa, spor, turizm, taşıt, tarih ve kültür varlıklarımız olmak üzere yedi farklı temadan oluÅŸuyor. Ä°kinci katın ilgi çekici detayları, filatelik ürün sergi salonunda bulunan posta kartları, ilk gün zarfları ve damgaları içeriyor. Her katta olduÄŸu gibi bu katta da tüm koleksiyonları dokunmatik ekranlar sayesinde dijital olarak inceleyebilmek mümkün.

BoÄŸazlar AntlaÅŸması, Lozan Sulh AnlaÅŸması, Nüfus Sayımı (1945), Kore SavaÅŸları gibi baÅŸlıklarla çıkan pullara bakıp tarihe yolculuk yaparken; Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu, BoÄŸaziçi Köprüsünün Temel Atma Töreni, Sarıyer Barajı’nın Açılışı (1956) gibi konu baÅŸlıklı pullarla da ülkemizdeki ekonomik geliÅŸmelere tanıklık ediyorsunuz. Ayrıca halkoyunları, Türk minyatürleri, Türk Müzik Aletleri, Dede Korkut Masalları, Geleneksel Türk Evleri gibi baÅŸlıklar altında da kültürümüze hizmetin izlerini sürüyorsunuz. 

Müzenin son katı olan üçüncü katta ise dünya pulları koleksiyonu yer alıyor. Koleksiyon, Dünya Posta BirliÄŸi’ne (Universal Poster Union) dâhil olan 192 ülkeye ait pul arÅŸivini kapsıyor. Amerika, Ä°ngiltere, Fransa, Ä°talya, Çin, Arjantin ve daha pek çok ülkeye ait pul arÅŸivinden örnekler sergileniyor. Ziyaretçiler, ülke simgelerine ait enstelasyonların yer aldığı bu katı gezerken kendilerini adeta kısa bir dünya turuna çıkmış gibi hissedebilirler.

Dünyadaki tüm filatelistleri hedef alan bu müzede çocuklar da unutulmamış. Tamamı çocuklara yönelik konsept çerçevesinde tasarlanmış olan “Çocuk Kulübü” pul koleksiyonerliÄŸini, mektuplaÅŸmayı, birbirinden renkli ve eÄŸlenceli oyunlar üzerinden kazandırmayı amaçlıyor.

Müze, dinî ve milli bayramlar, pazar hariç her gün 09.00- 17.00 saatlerinde ziyaretçilere açık. Üstelik ücretsiz.  Müzede yine filatelistler ve ziyaretçiler için pul, filatelik ürün ve hediyelik eÅŸya satışının yapıldığı “müzedükkan” ın yanı sıra yorulan ve dinlenmek isteyenler için de ÅŸirin bir kafeterya var.  Müzeyi gezdikten sonra ÅŸöyle sade bir kahve ya da demli bir çay eÅŸliÄŸinde bu atmosfere kapılıp bu da benden bir nostalji diyerek sevdiÄŸiniz birine “bir mektup” yazabileceÄŸiniz hoÅŸ bir ortam müze kafesi...

Pullarla tarihe yolculuk yapmak, haberleÅŸme teknolojisinin neredeyse unutturduÄŸu bir zamanların tutkusu  “bir mektup yazarak” nostalji yaÅŸamak istemez misiniz?

Neden olmasın? 

ErdoÄŸan GümüÅŸ /ANKARA