|
|
|
|
 OGER’Ä°N KOYDUÄžU ÅžERHTarih: 2010-04-01 |
|
|
|
| OGER’Ä°N KOYDUÄžU ÅžERH ve Ä°MTÄ°YAZ SÖZLEÅžMESÄ°NÄ°N Ä°MZALANMAMASININ SONUÇLARI
TÃœRK TELEKOM’UN Ä°MTÄ°YAZ SÖZLEÅžMESÄ° HÂLÂ Ä°MZALANMAMIÅž baÅŸlıklı haberimiz çok yankı getirdi. Haberimiz pek çok internet sitesinde ve Hürriyet Gazetesinde yer aldı. Pek çok üyemiz, izleyicimiz, arkadaşımız telefonla aradılar, e-posta gönderdiler. Tebrik ettiler, sorular yönelttiler.
Soruları şu başlıklar altında toplamak mümkün;
Oger hangi hükme, niye Şerh koydu?
Şerhsiz yeni sözleşme imzalanmazsa sonuçları ne olur?
Danıştay kararının uygulamayanların sorumluluğu ne olur?
Bu durum Türk Telekom’un imtiyaz sözleÅŸmesinin iptali için bir hukuki fırsat mıdır?
Elimizden geldiği kadar cevaplamaya çalışalım.
Oger Hangi Hükme, Niye Şerh Koydu:
Telekomünikasyon Kurumu'nun kurulmasına müteakip ,Türk Telekom'la, Kurum arasında bir görev sözleşmesi imzalandı.
Türk Telekom özelleÅŸtikten sonra da, yönetiminin Oger'e devri öncesinde, satış ÅŸartlarına uygun bir imtiyaz sözleÅŸmesi düzenlenerek, görev sözleÅŸmesi imtiyaz sözleÅŸmesine dönüştürüldü. Ä°mtiyaz sözleÅŸmesinin 38. maddesinin ikinci fıkrasındaki; “SözleÅŸmenin süresinin sona ermesi veya yenilenmemesi halinde, Türk Telekom, sistemin iÅŸleyiÅŸini etkileyen tüm teçhizatı bütün fonksiyonları ile birlikte çalışır vaziyette (….) bedelsiz olarak devreder” hükmüne göre, Türk Telekom imtiyaz sözleÅŸmesi süresinin sonunda (ÅžUBAT/2026) ya altyapıyı TK'ya geri verecek ya da imtiyaz sözleÅŸmesini yenileyecekti. Ä°mtiyaz SözleÅŸmesinin imzası sırasında Türk Telekom (Aslında Oger) bu hükme ÅŸerh koymuÅŸtu.
Ä°mtiyaz sözleÅŸmesinin sona ermesinin ardından Türk Telekom'un her türlü varlığının Telekomünikasyon Kurumu'na bedelsiz devrini öngören maddeye konulan ÅŸerh, “Bu maddeye iliÅŸkin her türlü haklarımızın saklı olduÄŸunu beyan ederiz. Buna iliÅŸkin haklarımız bilahare bildirilecektir” ifadesini içeriyordu.
Türk Haber Sen, Telekomünikasyon Kurumu ile Türk Telekom A.Ş arasında imzalanan 14 Kasım 2005 tarihli Telekomünikasyon Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin İmtiyaz Sözleşmesinin sonuna Türk Telekom yetkilisi tarafından konulan şerhin iptali istemiyle dava açmıştı. Şerhin, ilgili mevzuata ve Telekomünikasyon Kurulu kararına aykırı olduğu belirtilen dava dilekçesinde, bu nedenle sözleşmenin imzalanmaması gerektiği ileri sürülerek, Telekomünikasyon Kurumu'nun imtiyaz sözleşmesini imzalama işleminin iptali istenmişti. İşte Danıştay 13. Dairesi, bu dava sonucu imtiyaz sözleşmesine konan şerhi iptal etti.
Danıştay kararında,imtiyaz sözleşmesi konusunda Danıştay'ın daha önce verdiği 'tamamına uyulmak kaydıyla sözleşmenin imzalanması hususunda yetki veren' kararı hatırlatıldı. Bu karara karşı, kanunu aşan biçimde Oger Telekom tarafından imtiyaz sözleşmesinin sonuna düşülen beyanın hukuka aykırı olduğu belirtildi.
Danıştay Kararını Okumak İçin TIKLAYINIZ
Danıştay 13. Dairesi'nin bu kararı Türk Telekom tarafından temyiz edildi, dosya Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nda. Ancak Kurul bu kararı henüz görüşmedi.
Ä°mtiyaz SözleÅŸmesine ÅŸerh konmasının en önemli nedeni, daha önce Danıştay’ın bir kararı ile tahkim yolu kapatılan imtiyaz sözleÅŸmesini “ÅŸerhli bir anlaÅŸma” , “üzerinde tam uzlaşılmamış bir anlaÅŸma” olarak tahkime taşımak ve imtiyaz sözleÅŸmesini, mülkiyet sözleÅŸmesine çevirmek ve Türk Telekom’un sürekli olarak altyapı tekelini elinde tutmasını saÄŸlamak.
Nitekim O tarihte Paul Doany, Danıştay’ın, Oger’nin Telekom imtiyaz sözleÅŸmesine koyduÄŸu muhalefet ÅŸerhini iptal kararını deÄŸerlendirirken, 'Ä°mtiyaz sözleÅŸmesinin süresi 20 yıl sonra dolacak. Bugün bizi engellemiyor ve etkilemiyor. 20 yıl sonra belki de baÅŸkasının sorunu olacak' diyerek, imtiyaz sözleÅŸmesinin bitiminde bu sorunun yeniden gündeme geleceÄŸini ifade etmiÅŸtir.
O dönemde, Türk Haber Sen söz konusu şerhin iptali için dava açması, Danıştay 13. Dairesinin de şerhi kabul etmemesi sonucu bu oyun önemli ölçüde engellenmiştir.
Ancak, Devlet Denetleme Kurulu’nun , BTK’yı denetlemesi sonucu düzenlenen raporun 44. maddesinden, ÅŸerhsiz yeni sözleÅŸmenin hâlâ imzalanmadığı anlaşılmıştır.
DerneÄŸimizin sitesinde , sık sık Türk Telekom’un arsa satışlarına dikkat çekerek , bu uygulamanın imtiyaz sözleÅŸmesine ne kadar uygun olduÄŸunu sorgulamaktayız.
Türk Telekom’un bu kadar çok arsa satışı yapmasında sözleÅŸmeye koyduÄŸu ÅŸerhin de payı var mı diye sormadan geçemiyoruz.
Devlet Denetleme Kurulunun hazırladığı Denetleme Raporundaki Hisse Rehni Maddesi;
Devlet Denetleme Kurulunun düzenlediÄŸi raporun 45. Maddesinde de ilginç bir eleÅŸtiri yer alıyor. Madde şöyle; “Hisse rehni uygulamalarının niteliÄŸi ve uygulanabilirliÄŸi hususu
netleÅŸtirilmelidir.
Hisse rehinine ilişkin Kurul gündemine alınıp karar verilmesi gereken konuda
yetki aşımı yoluyla değerlendirme yapıldığı ve görüş beyanında bulunulduğu belirlenmiştir.
Bu nedenle, söz konusu işlemler nedeniyle ortaya çıkan sorumluluğun ve sorumluların
belirlenebilmesi amacıyla konunun kurum Başkanlığı tarafından araştırma ve incelemeye
tabi tutulması gerekmektedir.”
İlk bakışta rehin konusunun imtiyaz sözleşmesi veya alt yapı ile ilişkisi nedir? Denilebilir.
BilindiÄŸi üzere, gerek Türk Telekom gerekse GSM operatörleri “Hisse Rehni” uygulaması ile, bankalardan yüklü miktarda kredi almışlardır.
Kredilerin vadesi ve hisse rehinlerinin kapsamı konusunda geniş bilgimiz yok. Ancak,hisse rehni yöntemiyle çok uzun vadeli (Örneğin 20 yılı aşkın ) kredi alınması, ve rehin olarak altyapının gösterilmesi halinde , vade sonunda borçların devlete kalması gibi bir sonuç oluşabilir..
Şerhsiz Yeni İmtiyaz Sözleşmesinin İmzalanmamasının Hukuki Sonuçları Ne Olur.
Her ne kadar, Danıştay söz konusu ÅŸerh’i iptal etmiÅŸse de, yeni sözleÅŸme imzalanmadığından 38. maddenin 2. fıkrası hükmü tartışmalıdır. Türk Telekom yeni imtiyaz sözleÅŸmesini imzalamayarak, konuyu tahkime götürme kararlılığını devam ettirdiÄŸini göstermektedir. EÄŸer bu sürece nokta konup, yeni ÅŸerhsiz sözleÅŸme imzalanmazsa veya imtiyaz sözleÅŸmesi tamamen iptal edilmezse, Oger Telekomun sorunu sürüncemede bırakarak nihayetinde tahkime gitmekte kararlı olduÄŸu anlaşılmaktadır.
Danıştay Kararlarını Yerine Getirmemenin Hukuki Sonuçları;
İdari Yargılama Usulü Kanununun KARARLARIN SONUÇLARI başlıklı, 28 . Maddesinde ;
1. (DeÄŸiÅŸik bent: 10/06/1994 - 4001/13 md.) “Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına iliÅŸkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin iÅŸlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir ÅŸekilde kararın idareye tebliÄŸinden baÅŸlayarak otuz günü geçemez. Ancak, haciz veya ihtiyati haciz uygulamaları ile ilgili davalarda verilen kararlar hakkında, bu kararların kesinleÅŸmesinden sonra idarece iÅŸlem tesis edilir. 2. (DeÄŸiÅŸik: 4001 - 10.6.1994) Tam yargı davaları hakkındaki kararlardan belli bir miktarı içerenler genel hükümler dairesinde infaz ve icra olunur.
3. Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemeleri kararlarına göre işlem tesis edilmeyen veya eylemde bulunulmayan hallerde idare aleyhine Danıştay ve ilgili idari mahkemede maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.
4. Mahkeme kararlarının otuz gün (*) içinde kamu görevlilerince kasten yerine getirilmemesi halinde ilgili, idare aleyhine dava açabileceÄŸi gibi, kararı yerine getirmeyen kamu görevlisi aleyhine de tazminat davası açılabilir”
Hükmü yer almaktadır.
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun İçtihadı Birleştirmeye konu olan 25/9/1978 gün ve 230/330 sayılı kararında da;
1- Danıştayca verilen yürütmenin durdurulmasına ya da iptaline ilişkin kararların uygulanmaması, kamu görevlilerinin ödence ile sorumlu tutulması için yeterlidir. Sorumluluk için ayrıca kin, hınç, düşmanlık ve benzeri duyguların etkisi altında davrandıklarının araştırılması gerekmez.
2- Yürütmenin durdurulması kararını yerine getirmeyen kamu görevlisinin hukuki sorumluluğu yönüne gidilebilmesi için, ilgilinin açmış olduğu iptal davası sonucunun beklenmesine gerek yoktur.
… Danıştay’ca verilen yürütmenin durdurulması kararlarının yerine getirilmesinde ihmal gösterilmesi veya ısrarla yerine getirilmesinden kaçınılması derece derece görevi savsaklamak veya görevi kötüye kullanmak suçunu oluÅŸturur.
Hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümlerden de anlaşılacağı üzere, BaÅŸbakanlık TeftiÅŸ Kurulu’nun soruÅŸturması sonucu, Ä°mtiyaz SözleÅŸmesi’ni kamu adına imzalamaya yetkili kamu görevlileri hakkında yasal kovuÅŸturma baÅŸlatılması muhtemeldir.
Aynı sorumluluk, Türk Telekom Yönetim Kurulu’nda Kamu Hisselerini temsil eden (Özellikle Altın Hisse’yi) kiÅŸiler için de söz konusu olabilir.
Bu durum İmtiyaz Sözleşmesinin iptali için bir hukuki fırsat mıdır?
Bu konuda çeşitli sorularla karşılaştık;
Bu olay, imtiyaz sözleşmesinin iptali için dava açmaya imkan verir mi?
Bu olay tek başına yeterli olmasa da, sözleşmelerin uygulanmayan diğer hükümleriyle (Yatırım taahhüdü, belirli sayıda personel istihdam garantisi vb.) birlikte, bir girişimde bulunulabilir mi?
Danıştay’ın Ä°ptal kararı gereÄŸince yeni bir imtiyaz sözleÅŸmesi imzalanması zorunlu mu?
Yeni imtiyaz sözleÅŸmesi imzalanması, Oger Telekom’a tahkime gitme imkanı verir mi?
İmzalanacak yeni imtiyaz sözleşmesi farklı ve Türk Telekom lehine hükümler içerebilir mi?
Bu soruların hiçbirine net cevaplar verebilecek durumda değiliz. Çünkü konu çok grift.
Konunun incelemesi için bazı hukukçularla ön görüşmelerimiz oldu. Ama gerekli veri ve bilgiye ulaşmak konusunda ciddi sıkıntılarımız var.
Ayrıca, böyle bir umut ışığı doğsa da, bu hukuki mücadelenin çok güçlü hukukçularla birlikte yürütülmesi gerekiyor. Dolayısıyla güçlü bir mali bütçeye dayanması şart . Böyle bir mücadelenin derneğimizin kısıtlı bütçesiyle yürütülmesi mümkün gözükmüyor. Bunun için, Telekomcuların kurduğu dernek ve sendikalar ile (Kabul ederlerse) müşterek hareket etmek istiyoruz.
Konuyla ilgilenen iki Yönetim Kurulu üyemiz, ÅŸu anda Ankara dışındalar. Ayrıca DerneÄŸimiz merkezini baÅŸka bir binaya taşımak üzere olduÄŸumuz için mesaimizi o konuda yoÄŸunlaÅŸtırdık. Dernek merkezinin taşınması ve arkadaÅŸlarımızın Ankara’ya dönmesini müteakip, hukukçularla, Telekom Personelinin kurduÄŸu dernek ve sendikaların yetkilileriyle, Mümtaz SOYSAL’ın kurucusu olduÄŸu , Kamu Ä°ÅŸletmeciliÄŸini GeliÅŸtirme Merkezi (KÄ°GEM) ile ayrıntılı görüşmelerimiz olacak. Bu görüşmeler sonucunda ne yapacağımıza karar vereceÄŸiz.
|
|
|
|
| Bu Haber 6215 defa okunmuÅŸtur. |
|
|
|
|
